مدرسه اسلامی هنرالهیات هنر2383-12271394شماره سوم20160220Subjectsموضوعات و ملاکات حکم در فقه هنر51329551FAمحمد جواد فاضل لنکرانیمدرسه اسلامی هنرJournal Article20160105بحثی پیرامون موضوعات و ملاکات حکم در فقه هنر از زبان آیت الله محمد جواد فاضل لنکرانیمدرسه اسلامی هنرالهیات هنر2383-12271394شماره سوم20160220فاقد عنوان انگلیسیبازپژوهشی نقش انگیزه و محتوا در حلیت و حرمت هنر153629552FAسیف الله صرامیمدرسه اسلامی هنرJournal Article20160105انگیزه و محتوای حرام در حرمت همه اقسام مصادیق هنر، غیر از غناء، به عنوان تمام موضوع یا جزء موضوع، دخالت دارد. در مورد غناء که نوعی کیفیت صوت است و تعیین آن خارج از موضوع این مقاله است، ظاهر ادله معتبر و آرای غالب فقها این است که انگیزه و محتوا در حرمت آن نقش ندارد.مدرسه اسلامی هنرالهیات هنر2383-12271394شماره سوم20160220فاقد عنوان انگلیسیواکاوی مسألهی لهو، از منظر فقهی375429553FAمنصور مظاهری کرونیمدرسه اسلامی هنرJournal Article20160105این نوشتار تحقیقی درباره حکم فقهی لهو می باشد و خاستگاه این بحث از آن جاست که برخی از فقها در مسائل گوناگون برای اثبات حکم، به حرمت لهو استناد می نمایند. در این تحقیق پس از مفهوم شناسی لهو و واژه های مرتبط، آیات و روایات مربوطه مورد تحلیل قرار گرفته و این نتیجه بدست آمد که لهو به طور مطلق، حرمت ندارد و حرمت مختص به لهوی است که موجب انحراف عقیده و یا سوق دادن به ترک واجبات، بی بندوباری و ارتکاب گناهان باشد.مدرسه اسلامی هنرالهیات هنر2383-12271394شماره سوم20160220فاقد عنوان انگلیسیچیستی آفرینشهای هنری و ادبی558429554FAمحمود حکمت نیامدرسه اسلامی هنرJournal Article20160105آفرینشهای ادبی و هنری، اموری هستند که از خلاقیت افراد در ذهن پدید آمده و متضمن پیام صریح یا ضمنی پدیدآورنده به دیگران است. پس از ورود فناوری تولید و تکثیر انبوه محصول فکری به زندگی اجتماعی و اقتصادی شدن تولید، کار فکری و هنری به فعالیتی ارزشمند و اقتصادی تبدیل شد. با توجه به این امر این سخن مطرح گردید که ماهیت حقوقی آفرینشهای فکری در حوزه اقتصادی چیست و شیوه حمایت از آن کدام است. نوشتار حاضر تلاش میکند با مرور بر ادبیات موضوع ضمن شناخت موضوع راهحلهایی را متناسب با ادبیات فقهی بررسی نموده و در پایان با تحلیل مشکل ابتدا مفاد قاعده حقوقی مورد نظر را بررسی کرده و در ادامه مشروعیت آن را در ساختار نظام حقوقی اسلام بررسی کند.مدرسه اسلامی هنرالهیات هنر2383-12271394شماره سوم20160220فاقد عنوان انگلیسیقلمرو آزادی بیان در نقد هنری8511629555FAسید ضیاء موسویمدرسه اسلامی هنرJournal Article20160105یکی از ظرفیتهای عمده و بسیار رایج هنر به ویژه در قالبهایی مانند فیلم، تئاتر، شعر، طنز و داستان، نقد کاستیها، افکار، اخلاق و رفتارهای نادرست و مبارزه با آنها است، اما نقد در هر جامعه و فرهنگی مواجه با شرایط و ضوابطی است. در فرهنگ دینی و چارچوب آیین جاودانه اسلام نیز در دو حوزه فقه و اخلاق، شاهد قیود و شرایطی برای نقد دیگران هستیم که در مجموع نشان میدهد نقد درست و مجاز چه شاخصهایی دارد؟ این قیود این پرسش را پیش رو میگذارد که قلمرو آزادی بیان در نقد هنری چیست و چگونه رسم میشود؟ پرسشی که در مبارزه با ستم و بیعدالتی اجتماعی و نقد کسانی که حقوق مادی و معنوی، اعم از حقوق فردی و اجتماعی مردم را زیر پا میگذارند، رنگ بیشتری دارد. یکی از قیود اخلاقی و فقهی، حرمت غیبت است که دامنه موضوعی آن شامل مسائل عمومی و اجتماعی نیز میشود. این است که باید دید نقد هنری چه نسبتی با این حکم اخلاقی و فقهی و استثناهای آن دارد؟ با توجه به اینکه «تظلم» از مصادیق روشن استثناء در حکم آن است، آیا میتوان دامنه این استثناء را چنان دید که توانایی هنر را در مقابله با رفتارهای ظالمانه و پایمالکنندگان حقوق جامعه نه تنها محدود نسازد بلکه در راستای آن به کار گیرد؟ در این مقاله نشان داده شده که از نگاه فقهی و نیز تفسیری میتوان و بلکه باید جانب کسانی را گرفت که چنین نگاه گستردهای دارند و تظلم را محدود به شکایت به دستگاههای خاص نکردهاند. آنچه این بحث را به آزادی بیان در نقد هنری پیوند میدهد، از یک سو نگاهی است که فقهاء به درستی در گسترش حکم جواز تظلم، از جمله از نظر روش دارند و از سوی دیگر معنای گستردهای است که «ظلم» و طبعا «تظلم» از نظر فردی و اجتماعی و مادی و معنوی و در حوزههای مختلف فردی و عمومی و حکومتی و بینالمللی دارد. آنچه برخی آیات و روایات به شرحی که در این مقاله آمده، نشان میدهد و فقهای بزرگی مانند شیخ انصاری و به ویژه امام خمینی گفتهاند، دایره آزادی بیان در مبارزه با بیعدالتی و ستم را از جمله در قالبهای هنری بسی گسترده میکند و دست مظلومان را به دستی برتر در رسانهای کردن و رسوا ساختن متجاوزان به حقوق مردم در میآورد و ظرفیتهای هنری و رسانهای را در کنار سایر تواناییهای فردی و اجتماعی در راستای حمایت از آنان و احیای حقوق آنان و کند ساختن تیغ ستمگران قرار میدهد. مدرسه اسلامی هنرالهیات هنر2383-12271394شماره سوم20160220فاقد عنوان انگلیسیمحدوده آزادی هنرمند در نسبت با حریم خصوصی11714629556FAمحمد هادی مفتحمدرسه اسلامی هنرJournal Article20160105حریم خصوصی از مهمترین مباحث حقوق شهروندی است که از سوی متفکران سیاسی و اجتماعی دارای گرایش به مکاتب فکری مختلف مورد توجه قرار دارد. این حریم، از یکسو به عنوان مرزی برای دخالت شهروندان در امور یکدیگر، و از سوی دیگر به عنوان مرزی برای دخالت کارگزاران حکومتی در امور رعایای تحت حاکمیّت، مورد مناقشه و بررسی قرار میگیرد. و هنرمند، چه از حیث شهروند بودن و چه از حیث نظارتی که از سوی هیئت حاکمه بر او اعمال میشود ناچار به رعایت این حریم و الزامات آن میباشد. در این مقاله با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی به این مسأله پرداخته، و با بهرهگیری از آیات قرآن کریم و روایات معصومین<sup>علیهمالسّلام</sup>، نگاه مکتب اسلام و فقه امامیّه نسبت به جایگاه حریم خصوصی به عنوان مصداق بارزی از اخلاق اجتماعی اسلامی ارائه گردیده است. در این مقاله اثبات شده است که حریم خصوصی امری لازم الرّعایه از سوی هنرمندان بوده، و تنها آنگاه که با مصلحتی اهمّ تزاحم پیدا کند قابل هتک خواهد بود؛ و البتّه هنگامی که اهمّ بودن مصلحت مزاحِم مردّد باشد، اصاله الحظر جاری بوده و مانع هتک حریم خصوصی مزاحَم خواهد گشت.مدرسه اسلامی هنرالهیات هنر2383-12271394شماره سوم20160220فاقد عنوان انگلیسیبررسی فقهی موسیقیدرمانی14716929558FAمحمد مهدی مقدادیمدرسه اسلامی هنرJournal Article20160105<strong>یکی از کاربردهای مهمی که برای موسیقی مطرح شده است، موسیقی درمانی است؛ یعنی استفاده از این هنر در تأمین و بهبود سلامت جسمانی و روانی. نوشتار حاضر با محوریت این مسأله، پس از موضوعشناسی و نیز تبیین حکم موسیقی در حالت اولیه، حکم موسیقی غنایی جهت درمان بیماران را بررسی نموده است. دیدگاهی که در این مقاله مورد توجه قرار گرفته، جواز درمان با همه انواع موسیقی و حتی موسیقی غنایی، البته، در حالت اضطرار است؛ به طوری که واقعاً، معالجه و درمان بیمار، متوقف بر آن باشد، اگرچه در احراز این نکته (تاثیر واقعی وانحصاری موسیقی غنایی در درمان) تردیدهایی وجود دارد. در این مقاله، برای تبیین این دیدگاه و استحکام سازی آن، دلایلی سامان یافته و تلاش شده است که با نقد و بررسی منصفانه، قلمرو مقبولیت و پذیرش این نظریه روشن شود.</strong>