الهیات هنر
مطالعه‌ای فلسفی در نظریه‌ی فیلم
نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
مدرسه اسلامی هنر
چکیده
این پژوهش با روشی توصیفی تحلیلی در پی بررسی‌ای فلسفی درباره چیستی نظریه فیلم از حیث نظریه بودنش و مباحث مرتبط با آن است. عام بودن و مربوط به فیلم بودن ویژگیهای اساسی نظریه فیلم هستند. نظریه فیلم از قوانین و قواعدی برخوردار است که جنبه توصیفی یا هنجاری دارند و درصدد است مفاهیم سازنده آنها را توضیح دهد. قوانین یا قواعد توصیفی به‌منزله علت عمل میکنند و ازاین‌جهت نظریه جنبه تبیینی دارد. جنبه تبیینی نظریه ناظر به کشف قوانین و قواعد انضمامیای است که همگان آن را به کار میبرند. بر این اساس نظریه فیلم تجربه فیلم‌سازان و تجربه بینندگان از فیلم را به‌صورت نظاممند صورتبندی مفهومی میکند و به تبیین قوانین و قواعد فیلم به‌عنوان یک پدیده میپردازد. گرچه تاریخی بودن نظریه موضوعات و مسائل جدیدی را فراروی نظریهپردازان فیلم قرار میدهد اما نظریههای پیشین را از اساس دچار تغییر نمیکند. نظریه فیلم در سه حوزه تولیدکنندگان، متن و مخاطب و زیر بخش‌های آن فعال خواهد بود و بنابراین نه یک نظریه جامع، بلکه نظریههایی در عرصههای مختلف ذکر شده وجود خواهد داشت. البته در تمام عرصههای فوق میتوان به نظریههایی هماهنگ و سازمند با هم رسید و به این معنا نظریهای جامع داشت. آنچه این هماهنگی و سازمندی را به وجود میآورد مبانی فلسفیای (فلسفه محض و فلسفه هنر) است که نظریهها بر آن ابتنا یافتهاند.
کلیدواژه‌ها
)