الهیات هنر
تبیین هنر در اندیشۀ ابن عربی، بر اساس نظریه قلب و مظهریت جامع انسان
نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
مدرسه اسلامی هنر
چکیده
هرچند مسئلۀ هنر، نه به شکل امروزی برای اب نعربی مطرح بوده است و نه اساساً در
کانون اندیشۀ او قرار داشته، اما می توان از بح ثهای وجودشناختی و انسا نشناختی او مبانی
منسجمی را در این خصوص به دست آورد و مسائل دنیای امروز هنر را در افقی تازه مشاهده
کرد. مسائلی ازای ندست که هنر به چه معناست و یا چه فاید های بر آن مترتب است، اگرچه
به صراحت در آثار ابن عربی مطرح نیست و بحث مستقلی از آ نها در مکتوبات حجیم شیخ
اکبر وجود ندارد، اما م یتوان از رهگذر خوانشی معطوف به اکنون و آینده از مبانی نظری ابن
عربی و بسط منطقی آ نها، خطوط اصلی نگاه او به این امور را دریافت. در این مقاله قصد
داریم تا با استفاده از نظریۀ تجلی و مظهریت عالم امکان برای حضرت حق، چیستی هنر و
فایدۀ مترتب بر آن را تبیین کرده و سرفص لهای بنیادین نگاه محیی الدین به هنر را تا حدودی
روشن سازیم. ازای نرو، ابتدا سه حیث متفاوت انسان در نظریۀ تجلی را بررسی کرده و سپس با
تبیین مفاهیم اساسی انسا نشناسی اب نعربی نظیر مقام قلب و جامعیت وجودی انسان، شأن
خیالی هنر به مثابۀ مظهری جامع را نشان م یدهیم.
تازه های تحقیق
.
کلیدواژه‌ها
- قرآن کریم.
- ابن عربی ۱، محیی الدین، عُقلَة المستوفز، چ 1، لیدن، مطبعة بریل ، ۱۳۳ ۶ ق.
- ابن عربی ۲، محیی الدین، انشاء الدوائر، لیدن، مطبعة بریل، ۱۳۳ ۶ ه.ق.
- ابن عربی، محیی الدین، الفتوحات المکیة )اربع مجلدات(، دار صادر، بیروت، ب یتا.
- ابن عربی، محیی الدین، مجموعه رسائل ابن عربی )ثلاث مجلدات(، بیروت، دار المحجة البیضاء، ۱۴۲۱ ق.
- ابن عربی، محیی الدین، شجون المسجون و فنون المفتون، دمشق، دار سعد الدین، ۲۰۰۵ م.
- جندی، مو یدالدین، شرح فصوص الحکم، قم، بوستان کتاب، ۱۴۲۳ ق.
- چیتیک، ویلیام، طریق عرفانی معرفت، ترجمه مهدی نجفی افرا، چ 2، تهران، نشر جامی، ۱۳۹۰.
- حکمت، نصرا لله، مباحثی در عرفان ابن عربی، چ 1، تهران، نشر علم با همکاری دانشگاه شهید بهشتی، ۱۳ ۸۹ .
- نِفَری، محمد بن عبدالجبار بن الحسن، کتاب المواقف، بیروت، دار الکتب العلمیة، ۱۴۱۷ ق.
)