سنایی شاعر اواخر قرن پنجم و اوایل قرن ششم، نقطه عطف ادبیات منظوم عرفانی است که توانسته است فرایندی از انعکاس مفاهیم عرفانی منثور پیش از خود را در قالب های شعری غزل، قصیده و مثنوی بیاراید. باتوج هبه منابع موجود در خصوص سنایی، در مورد شخصیت وی با دو دیدگاه روب هروییم. دیدگاهی که شخصیت سنایی را به صورت تقویمی و خطی ملاحظه م یکند و تحول وی در پرداختن به اشعار با مضامین عرفانی را یکباره می داند و تلاش م یکند این فرایند را در اشعار و آثار وی نیز نمایان کند. دیدگاه دیگری که تحول شخصیتی وی را یکباره نمی داند و این تحولات را در کنار فراز و نشیب شخصیتی وی قلمداد می کند و معتقد است سنایی حتی در پایان عمر نیز دچار افتادگی ها و لغزندگ یهای زبانی در اشعارش - هجاگویی و هزل - بوده است. ب اتوج هبه دیدگاه دکتر شفیعی کدکنی که معطوف به دیدگاه دوم است، با روش توصیفی - تحلیلی، در این پژوهش کوشش م یشود که ابعاد مختلف انقلاب روحی سنایی مورد تدقیق قرار گیرد و ضمن آن به بررسی این موضوع پرداخته شود که آیا سنایی هما نطور که شفیعی کدکنی بیان می کند، دارای شخصیت های متعدد و بعضاً متباین است؟ نتایج این پژوهش حاکی از سیر تدریجی سنایی و حرکت وی به سوی تکامل شعری است.
رضوی، مدّرس، دیوان حکیم ابوالمجد مَجدود بن آدم؛ سنایی غزنوی، تهران، نشر سنایی، ۱۳ ۶۳ .
رضوی، مدرّس، حدیقة الحدیقة و شریعة الطریقة، تهران، دانشگاه تهران، ۱۳ ۶۸ .
زری نکوب، عبدالحسین، مقاله سنایی شورید های در غزنه، کتاب شورید های در غزنه؛ اندیش هها و آثار حکیم سنایی، به کوشش محمود فتوحی، علی اصغر محمدخانی، نشر سخن، ۱۳ ۸۵
زری نکوب، عبدالحسین، در جستجوی تصوف ایران، تهران، انتشارات امیرکبیر، ۱۳ ۸۶ .
شفیعی کدکنی، محمدرضا، تازیانه های سلوک، نقد و تحلیل چند قصیده از حکیم سنایی، تهران، آ گاه، ۱۳ ۸۳ .
شیمل، آن ماری، ابعاد عرفانی اسلام، ترجمه عبدالرحیم گواهی، تهران، فرهنگ اسلامی، ۱۳۷۷.
صفا، ذبیح ا لله، تاریخ ادبیات در ایران، ج 2، تهران، فردوس، 1363 .
عباسی، حبی با لله، مقاله انسانی تراژیک، کتاب شوریده ای در غزنه؛ اندیشه ها و آثار حکیم سنایی، به کوشش محمود فتوحی، علی اصغر محمدخانی، تهران، سخن، ۱۳ ۸۵.
فروزا نفر، بدی عالزمان، شرح احوال و نقد و تحلیل آثار شیخ فریدالدین محمد عطار نیشابوری، تهران، انتشارات دهخدا، ۱۳۵۳.
مرزآبادی، غلامحسین، تاریخ ادبیات فارسی، تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، ۱۳۷۰.
حیاتی, وحید, حسینی(ژرفا), سید ابوالقاسم. (1395). مطالعه دیدگاه دکتر شفیعی کدکنی درباره تحول روحی سنایی و نقد رویکرد تاریخی و دفعی در خصوص تحول سنایی. الهیات هنر, 1395(شماره ششم), 87-113.
MLA
وحید حیاتی; سید ابوالقاسم حسینی(ژرفا). "مطالعه دیدگاه دکتر شفیعی کدکنی درباره تحول روحی سنایی و نقد رویکرد تاریخی و دفعی در خصوص تحول سنایی". الهیات هنر, 1395, شماره ششم, 1395, 87-113.
HARVARD
حیاتی, وحید, حسینی(ژرفا), سید ابوالقاسم. (1395). 'مطالعه دیدگاه دکتر شفیعی کدکنی درباره تحول روحی سنایی و نقد رویکرد تاریخی و دفعی در خصوص تحول سنایی', الهیات هنر, 1395(شماره ششم), pp. 87-113.
VANCOUVER
حیاتی, وحید, حسینی(ژرفا), سید ابوالقاسم. مطالعه دیدگاه دکتر شفیعی کدکنی درباره تحول روحی سنایی و نقد رویکرد تاریخی و دفعی در خصوص تحول سنایی. الهیات هنر, 1395; 1395(شماره ششم): 87-113.
)