الهیات هنر
کارکرد آیه فطرت در تبیین مبانی نظری هنر قدسی
نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 گروه دکترای پژوهش هنر/ دانشگاه هنر اصفهان
2 دانشیار گروه صنایع دستی، دانشگاه هنر اصفهان
3 دانشیار گروه فلسفه، دانشگاه اصفهان
چکیده
قرآن کریم دربرگیرنده راهکارهای اساسی برای راهنمایی انسان در مقولات مختلف است. یکی از این مقولات، هنر است. بر این اساس، زیبایی در هنر و عالم هستی،–که خود برگرفته از صفات الهی است- چیزی جز تجلی وجود خداوند نیست و از این حیث، هنر، محملی برای تجلی حقایق الهی است. چنین هنری که صورتی متناسب و شایسته برای بیان حقایق الهی دارد، چه در مرحله پرداخت وچه پس از آن، برای هنرمند و مخاطب، سرشار از نغمه‌های توحید و خداشناسی بوده و به‌راستی، هنری مقدس است. اما پرسش اساسی این است که: تعابیر آیه فطرت (آیه30 سوره مبارک روم)، چگونه منتج به تبیین مبانی نظری هنرمقدس می‌شود؟
هدف پژوهش حاضر، توضیح شفاف مسیر تجلی صفات و سنت‌های الهی در صور گوناگون هنرمقدس با تمسک به آموزه‌های آیه فطرت است. لذا نگارندگان تلاش نموده‌اند تا با مطالعات کتابخانه‌ای و بهره‌گیری از شیوه استدلالی به درک قوانین کلی در این باب، نائل آیند؛ تا درنهایت با توجه به صفات فطرت و امر فطری به توضیح و تبیین نتایج دست یابند.
در انتها مشاهده می‌شود که سنت هدایت یکی از سنت‌های خداوند است. یکی از ابزار سنت هدایت، فطرت حنیف است که کمال‌خواه و کمال‌مطلق‌خواه است. یکی از جنبه‌های کمال‌مطلق‌خواهی در وجود انسان مربوط به درک و علاقه به زیبایی است. این زیبایی نوعی خاص و کمال یافته از صورت هنر است که می‌توان آن را با نام "هنرمقدس" یا در نگاهی دقیق‌تر با نام "هنر آیه‌پرداز" شناخت.
کلیدواژه‌ها
)