الهیات هنر
مطالعه ای فلسفی در نظریه فیلم
نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 مدیر گروه هنرهای رسانه ای، دانشکده صدا و سیما- قم
2 معاون پژوهش دانشکده هنر و معماری دانشگاه تربیت مدرس
چکیده
چکیده:
این پژوهش با روشی توصیفی تحلیلی در پی بررسی چیستی نظریه فیلم و مباحث مرتبط با آن است. عام بودن و مربوط به فیلم بودن ویژگی‌های اساسی نظریه فیلم هستند. نظریه فیلم از قوانین و قواعدی برخوردار است که جنبه توصیفی یا هنجاری دارند و در صدد است مفاهیم سازنده آن‌ها را توضیح ودهد. قوانین یا قواعد توصیفی به منزله علت عمل می‌کنند و از این جهت نظریه جنبه تبیینی دارد. جنبه تبیینی نظریه ناظر به کشف قوانین و قواعد انضمامی‌ای است که همگان آن را به کار می‌برند. بر این اساس نظریه فیلم تجربه فیلمسازان و تجربه بینندگان از فیلم را به صورت نظام‌مند صورت‌بندی مفهومی می‌کند و به تبیین قوانین و قواعد فیلم به عنوان یک پدیده می‌پردازد. گرچه تاریخی بودن نظریه موضوعات ومسائل جدیدی را فراروی نظریه‌پردازان فیلم قرار می‌دهد اما نظریه‌های پیشین را از اساس دچار تغییر نمی‌کند. نظریه فیلم در سه حوزه تولید‌کنندگان، متن و مخاطب و زیربخش‌های آن فعال خواهد بود و بنابراین نه یک نظریه جامع بلکه نظریه‌هایی در عرصه‌های مختلف ذکر شده وجود خواهد داشت. البته در تمام عرصه‌های فوق می‌توان به نظریه‌هایی هماهنگ و سازمند با هم رسید و به این معنا نظریه‌ای جامع داشت. آنچه این هماهنگی و سازمندی را به وجود می‌آورد مبانی فلسفی‌ای (فلسفه محض و فلسفه هنر) است که نظریه‌ها بر آن ابتنا یافته‌اند.
کلیدواژه‌ها
)