نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
هنر، دانشکده دکتر شریعتی، دانشگاه فنی و حرفهای، تهران، ایران
چکیده
بیتردید هنر ویترای(شیشهنگاره) به جهت شکوه و کاربرد وسیعی که در کلیساهای گوتیک دارد بهعنوان یکی از شاخصههای اصلی معماری گوتیک قابلتأمل است. پژوهشگران به جنبههای مختلفی از معماری گوتیک پرداختهاند؛ امّا با توجه به ماهیت نمادین هنر مسیحی و رابطه هنر و فلسفه در قرونوسطی، این سؤال مطرح میگردد که آیا کاربرد هنر ویترای در کلیساهای گوتیک خاصه توسط سوگر در بنای کلیسای سندنی بهعنوان پایه و نمونه اولیه، از نوعی بینش فلسفی و نمادینِ عرفانی سرچشمه میگیرد یا خیر؟ از طرفی ماهیت شیشهای و شفاف هنر ویترای رابطه مستقیم با نور دارد. نور در فلسفه هنر مسیحی از اهمیت ویژهای برخورداراست. بسیاری از آباء کلیسا بهخصوص دیونوسیوسمجعول در نظام فلسفی و زیباشناسیِ خود، به نظریه نور و مابعدالطبیعه مبتنی بر نور پرداخته است. ازآنجاکه بسیاری از فلاسفه مدرسی و سنتهای عرفانی مسیحی تحت تأثیر او بودهاند، پژوهش حاضر عهدهدار پاسخگویی به این سؤال اصلی است که: دلایل استفاده از هنر ویترای در کلیساهای گوتیک و تأثیر نظریه نور دیونوسیوسمجعول بر آن چیست؟ در این مقاله سعی شده تا بهروشی توصیفی-تحلیلی به هدف واکاویِ دلایل استفاده از هنر ویترای در کلیساهای گوتیک، تأثیر نظریات زیباشناسی دیونوسیوسمجعول در گزینش این هنر، مشخص شود تا بخشی از دلایل و معانی رمزی کاربرد آن روشن گردد.
کلیدواژهها