الهیات هنر
خوانشی در هنر اسلامی با محوریت نمادپردازی (نقوش سفال میبد)
نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 مدرس دانشگاه آزاد اسلامی واحد یزد
2 گروه طراحی پارچه و لباس، واحد یزد، دانشگاه آزاد اسلامی، یزد، ایران
3 گروه معماری، مرمت و شهرسازی، واحد یزد، دانشگاه آزاد اسلامی، یزد، ایران.
4 گروه هنرهای نمایشی،واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاداسلامی، تهران، ایران.
چکیده
سفالگری از جمله هنرهای دوره اسلامی است.سفالگری با آغاز دوران اسلامی و هنر اسلامی در ایران، به‌علت دارا بودن روح سادگی، وحدت در نقش، رنگ و انطباق کامل با سبک زندگی، اعتقاد و فرهنگ هنر اسلامی به آن توجه ویژه‌ای شد. در راستای شناخت عمیق‌تر نقوش و مفاهیم آن‌ها در این هنر والا، سفالگری منطقه میبد واقع در پنجاه کیلومتری استان یزد که از مناطق معتبر و قطب سفالگری ایران است و از لحاظ فرهنگی و تاریخی دارای قدمت و از نظر اقتصادی در معیشت مردم این دیار بسیار مؤثر است، به‌عنوان نمونه‌های مطالعاتی انتخاب و می‌طلبد در پی پاسخ به این پرسش که، معنا و مفاهیم نمادین نقوش سفال میبد بر مبنای زبان نمادین هنر دوره اسلامی چیست؟ و هدف پژوهش که، شناخت شاخصه‌های فرم و رنگ نقوش سفال میبد بر پایه نمادپردازی هنرهای اسلامی است، تا با دقت بیشتر نقوش به‌کار رفته در سفال این منطقه و همچنین مفاهیم نمادین نقوش آن مورد توجه قرار گرفته است. در تحقیق حاضر اطلاعات به روش کتابخانه‌ای و میدانی به‌دست آمده و داده‌ها به شیوه توصیفی، تحلیل محتوا کیفی گردیده است. نتایج حاصل نشان می‌دهند که سفال‌‌ها بستری مناسب برای نقش کردن باورها و اندیشه‌های انسانی بوده و نقوش و رنگ‌هایی که در سفال میبد به‌کاررفته، همگی نمادین و انتزاعی برگرفته از اعتقادات دینی و مذهبی، شرایط اجتماعی، فرهنگی و زندگی روزمره مردم این منطقه است و دارای مفاهیم قوی نمادپردازیِ منطبق و هم‌سو با فرهنگ و ویژگی هنر اسلامی که، زبان رمز، خلوص و وحدت است، می باشند.
کلیدواژه‌ها
)