حقوق فرهنگی و سیاست‌های فرهنگی در سینمای دوره پهلویِ دوم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری حقوق عمومی، مدرس دانشگاه.

2 دانشجوی دکتری حقوق عمومی دانشگاه تهران.

چکیده

سینمای دوره پهلوی دوم، به جهت سیاست‌های فرهنگی خاص خود که ریشه در نوع نگاه آن به مقوله فرهنگ ایرانی دارد، در مورد قاعده‌سازی برای تنظیم‌گری در حوزۀ سینما، رویکرد خاصی داشت و این رویکرد از ابزارهای حقوقی که در دست قدرت سیاسی است بهره‌مند بود. بر این اساس، سیاست‌های فرهنگی حکومت در این دوران، باتوجه به ایده‌آل‌های مختص خود در حوزۀ فرهنگ عمومی به جهت‌دهی سینمایِ آن دوران می‌پرداخت. پژوهش حاضر در پی شناخت ابزارهای حقوقی حکومت در دوران پهلوی دوم برای اعمال سیاست‌های فرهنگی مد نظر خود و تطبیق این ابزارها و سیاست‌ها است. فرض پژوهش نیز این است که قدرت سیاسی زمان مورد نظر، با استفادۀ گسترده از سانسور و انواع دیگر نظارت بر فیلم‌های ساخته‌شده در آن دوران، به نوع خاصی از سینما جهت‌دهی داشته است. روش این پژوهش دارای رویکرد توصیفی-تحلیلی است و روش گردآوری منابع آن اسنادی-کتابخانه‌ای است. با بررسی سیاست‌ها و حقوق فرهنگی آن عصر، بر آن است که حکومت با ابزارهای نظارتی مثبت و منفی سعی در جهت‌دهی به سبک زندگی فرهنگی مردم بوده است و ابزارهای حقوقی به‌صورت نسبی تحت سلطۀ سیاست‌های فرهنگی حکومت بوده‌اند.

کلیدواژه‌ها