هنر استفاده از شگردهای اقناعی در مثنوی معنوی (مطالعه موردی دفتر ششم)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد زاهدان، دانشگاه آزاد اسلامی، زاهدان، ایران.

2 گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد زابل، دانشگاه آزاد اسلامی، زابل، ایران.

3 استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد زاهدان، دانشگاه آزاد اسلامی، زاهدان، ایران.

چکیده

متفکر خواه شاعر یا نویسنده اندیشه‌هایی دارد که به مخاطب منتقل می‌کند اما مخاطب در مقابل این اندیشه‌ها نسبت به باورهای پیشین مخالفت می‌کند، اندیشمند متوسل به ترفندها و شگردهایی می‌شود تا عقیده‌ی خود را به‌حکم یک ادعا به وی بقبولاند و ثابت کند. مولانا که از سخنوران بزرگ است به دلیل آنکه غالباً در پی انتقال آموزه‌های حکمی و اخلاقی بوده سعی فراوانی در اقناع‌سازی مخاطبانش داشته است. وی ابتدا ادعایی مطرح می‌کند و برای اثبات آن متوسل به شگردهایی می‌شود که این شگردها در پژوهش حاضر به شیوه توصیفی و تحلیلی بررسی‌شده است و ما تحت عنوان شگردهای اثبات اقناع عاطفی و عقلی در دفتر ششم مثنوی گردآورده‌ایم و توضیح خواهیم داد. درنتیجه، پژوهشِ حاضر نگرش نسبتاً بدیع به مثنوی است و تلاشی نو در تحقیقات بین‌رشته‌ای محسوب می‌شود بر این اساس که شیوه‌های اقناع مخاطب در علوم تربیتی از دو طریق عاطفی و عقلی معرفی و شگردها جمع‌آوری و آرایه و استخراج و مورد بررسی قرارگرفته است.

کلیدواژه‌ها