الهیات هنر
مطالعه تحولات فرم پوشش پیامبر(ص) در معراج نگاره های دوران ایلخانی تا معاصر بر اساس نظریه بیش متنیت ژرار ژنت
نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
استادیار، عضو هیات علمی دانشکده هنر و علوم انسانی دانشگاه شهرکرد.
چکیده
معراج پیامبر(ص) همواره مورد توجه هنرمندان و پژوهشگران بوده است. در پژوهش حاضر نیز چگونگی نمایش لباس پیامبر(ص) مساله اصلی است که در پژوهش های قبلی بدان پرداخته نشده است. از این رو قصد بر آن است تا با روش کیفی و ماهیت توصیفی- تحلیلی تحولات فرم پوشش حضرت در بازه زمانی دوران ایلخانی تا دوران معاصر مورد مطالعه قرار گیرد. سوال پژوهش حاضر این است که چه عواملی بر حسب تقلید و یا تراگونگی در تحولات پوشش پیامبر(ص) نقش داشته است؟ بدین منظور نظریه بیش متنیت ژرار ژنت مبنای نظری قرار گرفت. دو نمونه از نقاشی های دوره معاصر به عنوان بیش متن و سه نمونه از نقاشی های دوره ایلخانی تا صفوی به صورت هدفمند به عنوان پیش متن انتخاب شدند. کد های تحلیلی شامل سرپوش، رنگ و تن پوش هستند و نتایج حاصله نشان داد که: ساختار لباس پیامبر(ص) در نگاره ها و نقاشی ها همچنان ساختار خود را حفظ نموده است. اما در گشادی تن پوش ها و یا حجم سرپوش ها بنا بر دوره های مختلف تغییراتی رخ داده است. تراگونگی به صورت رنگ در دوران معاصر صورت گرفته است و رنگ سبز نمادین ردای پیامبر(ص) جای خود را به رنگ قهوه ای می دهد و عمامه ها از رنگ سفید به رنگ سبز تغییر یافتند که استفاده از رنگ سبز در سرپوش پیامبر به عنوان رنگی نمادین حفظ گردد. در دوران معاصر بین لباس پیامبر(ص) و لباس های رایج دوران فاصله ایجاد شدکه در دوره های قبلی اینچنین نبود.
کلیدواژه‌ها
)