الهیات هنر
ریخت‌نگاری نمادین المانهای معماری در مسجد قرطبه‌ی اندلس اسپانیا بر پایه‌ی روند تغییر کاربری
نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشگاه تهران مرکز -دانشکده هنر
2 استادیار، ارتباط تصویری، دانشکده هنر، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی
3 گروه هنر دانشگاه آزاد تهران مرکزی
4 دانشیار، پژوهش هنر، دانشکده هنر، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب
چکیده
مسجد جامع قرطبه، یکی از بناهای باشکوه و الهام گرفته از معماری دوران اسلامی میباشد. مسجد مذکور با همه تغییراتی که مسیحیان به قصد از بین بردن هویت و روحانیت اسلامی، بر آن وارد کرده و روا داشته‌اند، هم چنان در و دیوار، مناره و محراب آن هر بیننده‌ای را به هویت واقعی خود راهنماست. یاکوبسن نشانه شناسی را فرایند معنی‌دار شدن بر اساس متن و اکو نشانه‌شناسی معماری را پدیده‌ای فرهنگی و ابزاری برای برقراری ارتباط معرفی کرده‌اند. هدف این مقاله ریخت‌نگاری نمادین المانهای معماری در مسجد «کوردوبا»ی اندلس اسپانیا بر پایه‌ی روند تغییر کاربری است. یکی از بناهای تاریخی قابل بحث در انجمن‌های دینی و معماری بین‌المللی، مسجد قرطبه و نوع نگاه معماران دو دوره‌ی تاریخی مبتنی بر چهار خاستگاه دینی مسیحی – اسلامی و اسپانیایی – ایرانی است، که در این مقاله با ابزار نمادگرایی و چگونگی جدال کاربری بر پایه‌ی قوانین جاری سه دهه حاکمیت چندگانه‌ی مشرف بر فرهنگ و هنر اسپانیا نقش بسته است. یافته‌ها نشان می‌دهد که منشور دموکراسی حاکم بر اتمسفر سیاسی فرهنگی اسپانیا در سه دهه موجد نگاهبانی از نقوش تزئینی محتوی رنگ، فرم، بافت، جنس و عناصر نمادگرایی دو کاربری همزمان مسجد – کلیسا گردیده و به نظر میرسد که امتیاز برجسته‌ی بین‌المللی این مسجد در تعامل بینافرهنگی بوده است. روش این مقاله اسنادی – کتابخانه‌ای و شیوه‌ی تجزیه و تحلیل داده‌ها نیز تحلیل محتوای کیفی بوده است.
کلیدواژه‌ها
)